Zorgen voor senioren brengt unieke uitdagingen met zich mee, vooral wanneer er mentale verwarring optreedt. Delirium en dementie zijn twee aandoeningen die vaak verwarring veroorzaken bij zorgverleners. Beide gaan gepaard met cognitieve veranderingen, maar het verschil begrijpen is essentieel om de beste zorg te kunnen bieden.
Wat is delirium?
Een delier is een plotse verandering in het mentale functioneren die kan optreden over een periode van uren of dagen. Het wordt meestal veroorzaakt door een onderliggend medisch probleem, zoals een infectie, uitdroging of een reactie op medicatie. De symptomen zijn vaak verwardheid, concentratieproblemen en bewustzijnsveranderingen. Het delier kan de hele dag door schommelen, met perioden van helderheid gevolgd door plotse verwardheid.
Een van de belangrijkste punten is dat een delier omkeerbaar is met de juiste medische behandeling. Zodra de onderliggende oorzaak wordt behandeld, verdwijnt de verwardheid meestal. Als het echter onbehandeld blijft, kan het leiden tot ernstige complicaties, waaronder blijvende cognitieve stoornissen.
Wat is dementie?
Dementie daarentegen is een progressieve aandoening die zich in de loop van de tijd ontwikkelt. Het wordt gekenmerkt door een langzame achteruitgang van het geheugen, het beoordelingsvermogen en het redeneervermogen. De ziekte van Alzheimer is de meest voorkomende vorm van dementie, maar andere vormen zijn vasculaire dementie, dementie met Lewy-lichaampjes en frontotemporale dementie.
In tegenstelling tot een delier is dementie onomkeerbaar. De cognitieve achteruitgang die gepaard gaat met dementie is blijvend en zorgverleners moeten leren omgaan met de langetermijnbehoeften van mensen met de ziekte. Symptomen zijn vaak geheugenverlies, communicatieproblemen en persoonlijkheidsveranderingen.
Waarom worden deze twee gevallen vaak met elkaar verward?
De belangrijkste reden waarom een delier verward wordt met dementie is dat beide aandoeningen de cognitieve vaardigheden aantasten. Van een oudere volwassene die plotseling verward raakt, kan worden aangenomen dat hij dementie heeft, vooral als hij al tekenen van vergeetachtigheid of lichte cognitieve achteruitgang vertoont.
Daarnaast kan een delier soms voorkomen bij mensen met dementie. Deze overlapping maakt het moeilijk om het plotselinge begin van een delier te herkennen. Een verzorger die de verschillen niet herkent, kan de snelle veranderingen toeschrijven aan de progressie van dementie, terwijl de persoon in feite lijdt aan een behandelbare ziekte.
Belangrijkste verschillen waar verzorgers op moeten letten
Als zorgverlener is het essentieel om plotselinge veranderingen in het mentale functioneren te observeren en te documenteren. Hier zijn een paar belangrijke verschillen om delier van dementie te onderscheiden:
- Begin: Het delier treedt plotseling op, terwijl dementie zich langzaam ontwikkelt.
- Fluctuatie: symptomen van een delier kunnen variëren gedurende de dag, terwijl symptomen van dementie over het algemeen stabiel zijn.
- Aandacht: mensen met een delier hebben vaak aandachtsproblemen, terwijl mensen met dementie zich meestal kunnen concentreren op taken, vooral in het beginstadium.
- Omkeerbaarheid: Delirium kan worden omgekeerd met behandeling, terwijl dementie dat niet kan.
Hoe te reageren als een delier wordt vermoed
Als je vermoedt dat een oudere aan een delier lijdt, moet je onmiddellijk actie ondernemen. Waarschuw je zorgverlener en meld symptomen zoals plotselinge verwardheid of bewustzijnsveranderingen. Het is belangrijk om de oorzaak snel te achterhalen en aan te pakken om verdere complicaties te voorkomen.
Aan de andere kant, als je werkt met een cliënt met dementie, is het controleren op plotselinge veranderingen net zo belangrijk. Veranderingen in hun normale gedrag kunnen wijzen op een gezondheidsprobleem dat niets te maken heeft met dementie, zoals een delier of een andere medische aandoening.
Het verschil begrijpen tussen een delier en dementie is essentieel om de juiste zorg te kunnen bieden. Hoewel beide aandoeningen zich op dezelfde manier kunnen manifesteren, helpt kennis van de belangrijkste verschillen zorgverleners om op de juiste manier te handelen en ervoor te zorgen dat cliënten de beste behandeling krijgen.
Ben je klaar om je zorgvaardigheden te verbeteren en de best mogelijke zorg te verlenen? Sluit je dan vandaag nog aan bij Atena’s netwerk van professionele zorgverleners. Wij bieden voortdurende ondersteuning, training en mogelijkheden om je te helpen groeien in je carrière terwijl je een verschil maakt in het leven van degenen voor wie je zorgt.
