Kersttradities worden door elk land ter wereld in ere gehouden. Op sommige plaatsen zijn deze praktijken anders, op andere vergelijkbaar met de landen om ons heen. Welke kersttradities worden in de EU-landen herdacht?
Kersttradities in Duitsland
Kerstbomen zijn erg belangrijk hier. Als er kleine kinderen in huis zijn, wordt de boom meestal in het geheim door de moeder versierd. Het wordt traditioneel alleen op kerstavond in huis gehaald. De nadruk wordt gelegd op de algemene decoratie. Voor de ramen worden houten frames geplaatst die bedekt zijn met gekleurd plastic, met elektrische kaarsen erin om het huis er van buitenaf mooi uit te laten zien. Er is ook een traditie waarbij kerstvormen zoals klokken en kerststallen uit papier worden geknipt en dan verschillende kleuren transparant papier achter de gaten worden geplakt om ze op glas-in-loodramen te laten lijken. Traditionele ornamenten die worden gebruikt om de boom te versieren zijn ornamenten van geblazen glas of houten peulen.
Kerstmis in Oostenrijk
Oostenrijk heeft veel kersttradities gemeen met buurland Duitsland, maar ook veel eigen gebruiken. Elke grote stad heeft een grote kerstboom op het stadsplein. Thuis versieren ze het met gouden en zilveren ornamenten en sterren van stro. Kerstmis begint rond 16.00 uur op kerstavond, wanneer de boom voor het eerst wordt aangestoken en er kerstliederen omheen worden gezongen. Onder de versieringen vinden we kaarsen en sterretjes. Voor kinderen zijn het belangrijkste element van de decoratie snoepjes, verschillende soorten chocolade en geleiringen. De kinderen geloven dat Christkind de boom versiert en ook cadeautjes onder de boom achterlaat. Ze stellen hem voor als een goudharig kind met vleugels, als symbool voor de pasgeboren Christus.
Kersttradities in Nederland
Kerstavond zelf is een veel rustigere dag in Nederland dan Sinterklaasdag. Het wordt gevierd door naar de kerk te gaan en samen een gezinsmaaltijd te gebruiken. s Middags wordt in de kerk een speciale kerstmanifestatie gehouden waar het kerstverhaal en andere verhalen worden verteld. Dit zijn vaak de enige cadeautjes die kinderen op kerstavond krijgen, omdat ze de meeste van hun cadeautjes al op Sinterklaasdag hebben gekregen. Als Nederlandse kinderen wel kleinigheden krijgen, geloven ze dat de Kerstman (ook wel de kerstman genoemd) uit Lapland in Finland komt om ze te brengen. Kerstavond staat bekend als de eerste dag van Kerstmis, en de dag na Kerstmis staat bekend als de tweede dag van Kerstmis. Op de tweede dag bezoeken de mensen vooral gezinnen, maar ook grote winkelcentra.
Kerstmis in België
De Belgen hebben een ander symbool van Kerstmis – de kerststal – geplaatst naast de traditionele boom. Sommigen hebben hem zelfs levensgroot in hun tuin staan. In de meeste dorpen worden bij de kerk levende kerststallen gehouden met echte dieren (ezel, schaap, os). De sfeer wordt compleet gemaakt door koormuziek. De plaatselijke bevolking versiert ook graag de buitenkant van het huis met lichtjes, rendieren of Sinterklaas die op het dak klimt. Kleinere cadeautjes worden onder de boom gelegd en op kerstavond uitgepakt. Mensen vieren feest met familie en bezoeken vrienden of verre familieleden zoals in de meeste andere landen.
Tradities in Engeland
Kerstmis is het grootste feestseizoen in Engeland. Er is nog steeds de typische kerstkaart mailing. Deze traditie gaat terug tot het begin van de 19e eeuw. eeuw en ontwikkelde zich met de ontwikkeling van de postdienst. Veel mensen versturen en ontvangen elke kerst vijftig of zelfs honderd kaarten, die vervolgens worden gebruikt als onderdeel van de kerstversiering. Zangers zingen kerstliederen op straat omdat de Britten graag zingen en zingen deel uitmaakt van hun leven, op school, met vrienden of in de kerk. In de dagen voor Kerstmis zien we in veel winkelstraten en winkelcentra kerstliedjes. Volgens de traditie is Kerstmis hier een familiegebeuren. Men gelooft dat de kerstman door de schoorsteen het huis binnenkomt en cadeautjes achterlaat in grote kerstkousen, die de kinderen op kerstavond naast de open haard, aan het eind van het bed of rond de boom hangen.
Kersttradities in Roemenië
De Roemeense kerstvieringen beginnen op kerstavond, wanneer de mensen de kerstboom versieren met snoep, handgemaakte ornamenten en gekleurde lichtjes terwijl ze kerstliederen zingen. Huizen worden versierd met maretak die geluk en rijkdom symboliseert. Op kerstavond gaan groepen opgewonden kinderen en jongeren de straat op om kerstliederen te zingen en het verhaal van de geboorte van Jezus te vertellen. Daarbij wensen ze gezondheid, geluk en liefde. Vooral in de dorpen gaan ze van huis tot huis en elk gezin beloont hen met zelfgemaakt gebak, fruit en soms zelfs geld. Jongeren voeren een theatervoorstelling op waarbij ze zich verkleden als geiten of beren en op straat zingen en dansen. De artiesten kunnen worden vergezeld door een groep dubashas – vrije trommelaars.
Kerstmis in Bulgarije
Kerstmis wordt in Bulgarije gevierd op 25. december, ondanks het feit dat ze hier de oosters-orthodoxe godsdienst belijden. Ze volgen de Gregoriaanse kalender. Kerstmannen gaan met Kerstmis van huis tot huis in de dorpen, vanaf middernacht op Kerstavond. Deze groepen bestaan meestal uit jonge mannen in traditionele kostuums, die per regio verschillen. Karolisten treffen speciale voorbereidingen voor deze feestelijke optredens. Ze zingen vaak de hele nacht door. Als ze bij een huis komen, zingen ze er een lied over, prijzen het en wensen het het beste. Zoals elke traditie heeft ook deze een eigen betekenis. Dit gebruik zou bescherming bieden tegen boze geesten. De liederen bestaan uit twee delen, waarbij de helft van de zangers het lied zingt en de andere helft het herhaalt. De kerstzangers worden beloond voor hun zang en vignettering met eten. Speciale gerechten zijn ronde broodjes en met kaas gevuld gebak.
Douane in Hongarije
Mensen brengen ook kerstavond door met familie en versieren de kerstboom. Soms versieren alleen volwassenen het (zonder de aanwezigheid van kinderen), dus voor de laatsten is het een grote verrassing als ze het komen zien. Hen wordt verteld dat de boom door engelen werd gebracht. In Hongarije is de traditie van de nachtmis erg populair. De meeste mensen gaan na het kerstdiner naar de kerk. De kinderen hopen wat cadeautjes onder de kerstboom te vinden als ze daar aankomen. Ze wachten buiten de kamer waar de boom is opgezet, en als ze de klokken horen luiden, mogen ze naar binnen en wacht hen daaronder een leuke verrassing.
Kersttradities in Kroatië
Kerstbomen zijn erg populair en worden meestal op kerstavond versierd, maar sommige mensen zetten ze op en versieren ze voor Sinterklaasdag. In Kroatië worden ze traditioneel versierd met versieringen in de vorm van fruit. Vroeger waren het stukjes echt vers of gedroogd fruit. In landelijke delen van het land is het nog steeds gebruikelijk om op kerstavond stro in huis te halen als symbool van een toekomstige goede oogst, zoals vroeger. Op kerstavond werd ook traditioneel een houtblok, badnjak genaamd (wat kerstavond betekent), in huis gebracht en aangestoken. Tegenwoordig hebben echter maar weinig mensen meer een open haard. Geschenken worden meestal uitgewisseld op kerstavond. Veel mensen hier gaan ook graag naar de middernachtmis.
Tradities in Servië
Servië onderscheidt zich door het feit dat Kerstmis hier niet wordt gevierd… 24. en 25 december zoals in andere landen, maar alleen 6. en 7 januari. Zij volgen niet de Gregoriaanse maar de Juliaanse kalender. Het versieren van de kerstboom begint rond 19 uur. december, wanneer de Serviërs Sinterklaas vieren. 6 januari is een vastendag. Ooit, op deze dag, ging het hoofd van de hele familie ’s morgens het bos in om een boom (badnjak) te zoeken – meestal een eik, die in de open haard werd verbrand. Met Kerstmis gaat het jongste lid van de familie (die ook geschenken krijgt – snoep, kleren, geld) naar de andere families om de wijnstokken te maken, omdat kinderen en jongeren de sterkste gezondheid hebben. Het kiezen van de jongste trick-or-treater symboliseert dat de bezochte families een succesvol volgend jaar zullen hebben, voorspoedig zullen zijn, niets mis zal gaan of hun gezondheid zal schaden. De kalender brengt ook een stuk badnjak mee, dat hij in de haard gooit en geluk en gezondheid toewenst.
Kerstmis in Litouwen
Vlak voor Kerstmis wordt het hele huis schoongemaakt, het beddengoed verschoond en iedereen gewassen en in schone kleren gestoken om klaar te zijn voor het feestmaal. Omdat de mensen geloven dat reinheid hen helpt beschermen tegen kwaad en ziekte in het komende jaar. Witte papieren stro-ornamenten zijn populaire kerstboomversieringen in Litouwen. Ze hebben vaak de vorm van sterren, sneeuwvlokken en andere geometrische vormen. De traditie is om stro op het tafelblad te strooien en het te bedekken met een schoon, wit tafelkleed. De tafel wordt dan versierd met kaarsen en kleine takken van de dennenboom. Het stro doet denken aan baby Jezus die in de kribbe ligt. Bijgeloof zegt dat als ze een stuk stro onder het tafelkleed vandaan trekken en het lang is, ze lang zullen leven. Als het kort is, zullen ze ook een kort leven hebben; dik stro betekent een rijk en gelukkig leven.
Douane in Slowakije
Slowaakse tradities zijn bijvoorbeeld het plaatsen van een karperschaal onder het tafelkleed tijdens een feestelijk diner om voorspoed in de vorm van geld te verzekeren, of het neerzetten van een extra bord om een plaats voor overleden familieleden te symboliseren. Men mag de tafel niet verlaten tijdens het eten, want dat zou ongeluk brengen. Een ander gebruik, vooral in het verleden, was dat de moeder van het gezin een kruis op het voorhoofd maakte met een teentje knoflook, dat zij tevoren in honing had gedoopt, zowel voor de kinderen als voor haar man.
Als u geïnteresseerd bent in wat er in verschillende landen met de feestdagen wordt gegeten, bekijk dan dit artikel over het kerstdiner. Wilt u weten hoe bedrijven zich voorbereiden op Kerstmis? Je kunt lezen hoe we ons in Athene hebben voorbereid.
Welke tradities behoren tot uw favorieten, zonder welke u zich geen Kerstmis zou kunnen voorstellen?