Een onverwachte gebeurtenis, maar wel een met een dramatische impact op de wereld. Af en toe vliegt hij in en uit, maar hij laat een trekker achter. De Zwarte Zwaan is terug.
Het was niet anders in 2008, toen het wereldwijde financiële systeem hard werd getroffen. Of in 2011, toen Europa werd opgeschrikt door de schuldencrisis. De wereld is nog niet hersteld van deze gevolgen van de crises van een decennium geleden, zoals blijkt uit de nulrente en de aanhoudende kwantitatieve versoepeling. Terwijl de gevolgen van de oorspronkelijke systeemvernietiging nog steeds voortduren, is de zwarte zwaan opnieuw over de wereld gevlogen. Deze keer met nog grotere potentiële gevolgen.
Landen vechten een crisis uit
Epidemiologische of economische crises hebben ten minste één ding gemeen: zij kunnen worden gestopt. Veel landen in Azië hebben laten zien hoe de verspreiding van het kwaadaardige virus kan worden tegengegaan en bijna volledig kan worden uitgeroeid. Op het gebied van management en staatsmanschap is het een zware strijd, maar het is mogelijk.
Zolang snel en doeltreffend wordt opgetreden en de verspreiding van het virus in de eerste fase wordt gestopt, zoals dat bijvoorbeeld in Singapore is gebeurd, zijn de economische gevolgen minimaal. Als een uitbraak echter een epidemie wordt, zijn de stappen veel gecompliceerder en pijnlijker. Zuid-Korea heeft ook aangetoond dat een dergelijke situatie kan worden beheerd.
Europese mislukking
Europa heeft een grote achterstand opgelopen op het gebied van preventie en planning, het testen van potentieel besmette personen, en het verzamelen en evalueren van gegevens. Maar ook in de aanpak van individuen bij de verspreiding van de epidemie. Het is voor velen dan ook geen verrassing dat het aantal besmette personen in veel Europese landen met duizenden per dag toeneemt. En de vrees dat zij het niveau van China zullen overschrijden, is bevestigd.
De ineenstorting van de economische produktie in de regio Wuhan heeft aangetoond hoe sterk quarantaine de economie van een land kan beïnvloeden. De terugval van de Chinese economie in het eerste kwartaal was de grootste sinds het begin van de meting. Dit heeft ook grote bezorgdheid gewekt over de gezondheid van de Europese economie, aangezien de epidemie blijft toenemen.
De situatie in Europa is fundamenteel verschillend van die in Azië. In de Aziatische waardenrangorde stond het gezin op de eerste plaats en de staat daaronder; in Europa was dat het individu zelf. Het blijkt dat niet alleen de onvoorbereidheid van Europa op de epidemie, maar vooral het westerse individualisme de grootste bedreiging vormt voor de verspreiding van de epidemie op het oude continent.
In het VK weigerde tot een kwart van de bevolking zijn gewoonten te veranderen wegens het coronavirus. Zelfs op grond van hun standpunt heeft de Britse regering geen drastischer maatregelen genomen, zoals het afgelasten van massa-acties of het sluiten van scholen.
Het einde van het huidige tijdperk van globalisering?
Door het coronavirus daalden de reële tarieven met 1,5% in vergelijking met het verwachte scenario zonder de pandemie. Veel Europese pandemieën hebben ook geleid tot een daling van de handel. Terwijl sterkere handelsbetrekkingen vóór de crisis tot een hogere levensstandaard leidden. Enige angst voor de gezondheid bracht een stilte. Met het einde van de Spaanse griep kwam een einde aan het eerste tijdperk van industriële mondialisering, dat reeds was getemperd door de nasleep van de eerste wereldoorlog. De coronacrisis kan dus de bevoorradingsketen vanuit China, die in de afgelopen twee decennia is opgebouwd, blokkeren.
We kunnen zeggen dat pandemieën de lonen zullen opdrijven, maar ze zullen een teleurstelling in reële rendementen teweegbrengen. In tegenstelling tot andere rampen, zoals oorlogen of natuurrampen, is er na pandemieën geen sterke stijging van de vraag naar kapitaal, hetgeen resulteert in een langdurige periode van reële rentevoeten op een bescheiden niveau.
