Różnica w wynagrodzeniach kobiet i mężczyzn utrzymuje się i jest palącym problemem niemal na całym świecie. Według analizy jednego z międzynarodowych portali, kobiety zarabiają średnio o 2-11% mniej niż mężczyźni na tych samych stanowiskach w różnych krajach Europy.
Zasada równej płacy za równą pracę została zapisana już w Traktacie ustanawiającym Wspólnoty Europejskie w 1957 roku. W rzeczywistości jednak, ponad pół wieku później, różnica w wynagrodzeniach kobiet i mężczyzn nadal się utrzymuje. W ciągu ostatnich 10 lat nastąpiła niewielka poprawa.
Czy różnica w wynagrodzeniach jest zauważalna?
Różnica w wynagrodzeniach kobiet i mężczyzn opiera się na średnich zarobkach brutto za godzinę pracy. Nie bierze się pod uwagę czynników, które wpływają na wysokość wynagrodzenia – takich jak wykształcenie, liczba przepracowanych godzin, rodzaj zatrudnienia, przerwy w karierze czy praca w niepełnym wymiarze godzin. Ale ogólnie rzecz biorąc, statystyki pokazują, że kobiety w UE zazwyczaj zarabiają mniej niż mężczyźni.
Krótszy czas pracy dotyczy 7% zatrudnionych kobiet, podczas gdy w przypadku mężczyzn jest to ponad 3%.
Różnica w wynagrodzeniu jest również związana z urlopem macierzyńskim lub wychowawczym
Różnice w wynagrodzeniach są bardzo zróżnicowane w poszczególnych krajach europejskich. Są one najwyższe w Estonii (22,7%), Niemczech (20,9%), Czechach (20,1%), Austrii (19,6%) i Słowacji (19,4%). Najmniejsze różnice w wynagrodzeniach występują w Rumunii (3%), Luksemburgu (4,6%), Włoszech (5%), Belgii (6%), Słowenii (8,7%) i Polsce (8,8%).
W UE przeciętna kobieta zarabia o 15% mniej niż przeciętny mężczyzna.
Najczęstszą przyczyną niższego wynagrodzenia kobiet (około 30% całkowitej różnicy w wynagrodzeniach) jest praca w sektorach o stosunkowo niskim wynagrodzeniu (np. opieka, sprzedaż lub edukacja). Wręcz przeciwnie, istnieje bardzo wysoki odsetek mężczyzn (ponad 80%) na lepiej płatnych stanowiskach w nauce, technologii lub inżynierii.
W ramach tych samych kategorii zawodowych kobiety są mniej cenione, a po powrocie z urlopu macierzyńskiego są degradowane lub muszą zaczynać budowanie swojej kariery od nowa.
Sprawiedliwe wynagrodzenie przynosi korzyści całej firmie
Różnica w wynagrodzeniach kobiet i mężczyzn wzrasta również wraz z wiekiem. Różnica ta jest stosunkowo niska, gdy kobiety wchodzą na rynek pracy, a w trakcie kariery zawodowej zwiększa się wraz z rosnącymi wymaganiami życia rodzinnego. Kobiety zatem mniej oszczędzają, mniej inwestują i są bardziej narażone na ubóstwo w starszym wieku.
Sprawiedliwość płacowa to nie tylko kwestia elementarnej sprawiedliwości. Wzmocniłoby to również gospodarkę, ponieważ kobiety miałyby większą siłę nabywczą i mogłyby więcej inwestować. Zwiększyłoby to również wpływy podatkowe dla państw i odciążyło systemy ubezpieczeń społecznych. Natomiast zmniejszenie różnicy w wynagrodzeniach kobiet i mężczyzn o 1 punkt procentowy doprowadziłoby do wzrostu produktu krajowego brutto o 0,1%.
W dużej mierze do zmniejszenia różnic w wynagrodzeniach potrzebna jest także większa asertywność i świadomość możliwości negocjowania wynagrodzenia (negocjacje, obrót lub sprzedaż papierów wartościowych lub weksli) przez kobiety.