Czy warto wziąć urlop? Ile dostajesz za urlop macierzyński? W każdym nowoczesnym kraju systemy zabezpieczenia społecznego chronią przed zdarzeniami życiowymi, rekompensują problemy zdrowotne i zapewniają świadczenia socjalne. W kolejnym okresie porównamy je z Niemcami, Austrią, Holandią i Anglią. Czy wiesz, które z nich zapewnia Słowacja?

Praca w godzinach nadliczbowych

Pracownik nie może pracować bez ograniczeń w godzinach nadliczbowych w każdym przypadku, gdy pracodawca mu to poleci lub gdy wyrazi na to zgodę. W tygodniu pracy pracownik może przepracować maksymalnie 8 godzin nadliczbowych. Dotyczy to tylko okresu 4 kolejnych miesięcy kalendarzowych. Pracownik może przepracować maksymalnie 150 godzin nadliczbowych w ciągu jednego roku. Powyżej 150 godzin, tylko za jego zgodą, maksymalnie do 400 godzin rocznie.

Praca w weekendy

Uprawnienia do dodatku za praca w soboty i niedziele przysługuje pracownikowi pozostającemu w stałym stosunku pracy, a także pracownikowi zatrudnionemu na podstawie umowy o pracę wykonywanej poza stosunkiem pracy. Dodatkowe wynagrodzenie za pracę w soboty od 1. Maj 2019 r. ustala się w wysokości 50% minimalnego wynagrodzenia za godzinę, a za pracę w niedziele 100% minimalnego wynagrodzenia za godzinę.

Pracuj w nocy

Premia za pracę w nocy od 1 maja 2019 r. wynosi 40% minimalnego wynagrodzenia za godzinę (premia w wysokości 1,196 euro), w przypadku pracownika wykonującego niebezpieczne praca kwota dodatku wynosi 50% minimalnego wynagrodzenia za godzinę (dodatek w wysokości 1.495 euro).

Wakacje

Podstawowy wymiar urlopu wynosi co najmniej 4 tygodnie. Urlop pracownika, który do końca danego roku kalendarzowego osiągnie wiek 33 lat, powinien wynosić co najmniej 5 tygodni. Od 2020 roku do pracowników uprawnionych do 5 tygodni urlopu zostaną dopisani pracownicy, którzy nie ukończyli jeszcze 33 roku życia, ale stale opiekują się dzieckiem. Prawo do urlopu wypoczynkowego przysługuje pracownikowi, którego stosunek pracy z jednym pracodawcą trwa nieprzerwanie przez pełny rok kalendarzowy i który wykonywał pracę na podstawie tego stosunku pracy przez co najmniej 60 dni w roku kalendarzowym. Prawo do proporcjonalnej części urlopu za przepracowane dni przysługuje za każdy pełny miesiąc kalendarzowy nieprzerwanej pracy w tym samym stosunku pracy. Obliczony jako 1/12 urlopu rocznego * 20 dni urlopu * liczba przepracowanych miesięcy.

13. i 14. pensji

Ważnym warunkiem zwolnienia 13. wynagrodzenia wypłaconego w miesiącu czerwcu jest to, że kwota wypłaconego świadczenia pieniężnego musi być co najmniej równa przeciętnemu miesięcznemu zarobkowi pracownika. Stosunek pracy pracownika u tego pracodawcy należy uzupełnić do 30. kwietnia danego roku kalendarzowego przez nieprzerwany okres co najmniej 24 miesięcy. Na 14. wynagrodzenie, stosunek pracy pracownika z tym pracodawcą musi wynosić do 31. października danego roku kalendarzowego przez nieprzerwany okres co najmniej 48 miesięcy. Pracodawca może, ale nie musi przekazywać go w dowolnej wysokości.

Zwolnienie lekarskie (sick leave)

Pracownik może zostać uznany za czasowo niezdolnego do wykonywania działalności zarobkowej w razie choroby, wypadku lub w razie zarządzenia kwarantanny. Przez pierwsze 10 dni pracodawca wypłaca zastępstwo dochodowe, od 11. dnia przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Czasową niezdolność do pracy ocenia i orzeka właściwy lekarz prowadzący.

Pracownikowi przysługuje prawo do zastępstwa dochodowego w czasie czasowego zwolnienia lekarskiego w wysokości:

  • 25% dziennej podstawy wymiaru – od 1. do 3. dzień czasowego zwolnienia lekarskiego,
  • 55 % dziennej podstawy wymiaru – od 4. do 10. dzień czasowego zwolnienia lekarskiego.
  • 55% dziennej podstawy wymiaru wypłaca ZUS – od 11. dzień czasowego zwolnienia lekarskiego.

Świadczenia społeczne

Rodzic ma prawo do państwowych świadczeń socjalnych lub. ulgi podatkowe od państwa, jeśli spełniają warunki związane z osiąganiem dochodów. Do świadczeń pieniężnych dla rodzica, które są związane z dochodami rodzica, należą:

  • zasiłek macierzyński (lub zasiłek dla matek) – wypłacany przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych
  • dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem – wypłacany przez Urząd Pracy, Spraw Społecznych i Rodziny
  • podatek bonus na dziecko – wypłacane przez pracodawcę, resp. administrator podatkowy (urząd skarbowy)

Dopłata za wakacje

Dopłata za praca w dni świąteczne wynosi 100 % średniego zarobku pracownika. Jeżeli pracownik otrzymuje wynagrodzenie minimalne, to dodatkowe wynagrodzenie za pracę w dni świąteczne wyniesie 2,989 EUR/godz.

Zasiłek macierzyński/rodzicielski

Kobieta ma prawo do urlopu macierzyńskiego w wymiarze 34. tygodni po pracy 270. dni przed dostawą. Samotna matka ma prawo do 37. tygodni urlopu macierzyńskiego, matka bliźniąt do 39. tygodni (maksymalnie do końca 43. tygodnia). Kobieta, która urodziła martwe dziecko, może pozostać na urlopie macierzyńskim maksymalnie przez 14 tygodni. Komisja Europejska wystąpiła z propozycją dalszej poprawy równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Wysokość zasiłku macierzyńskiego wynosi 75 % dziennej podstawy wymiaru za jeden dzień kalendarzowy.

Emerytura

Emerytura gwarantowana za 30 lat pracy wynosi 33% średniego wynagrodzenia brutto sprzed 2 lat. Emeryturę podwyższa się o 0,02-krotność minimum socjalnego za okres od 31 do 39 lat pracy i o 0,03-krotność minimum socjalnego od 40 roku życia. Jest to znaczący wzrost minimalnej emerytury w porównaniu z poprzednimi latami. Gdyby minimalna emerytura nie była gwarantowana, to aby otrzymać tę kwotę, trzeba by zarobić około 80% przeciętnego wynagrodzenia w okresie aktywności zawodowej.

Posiłki

Pracownicy są uprawnieni do otrzymywania diety. Pracodawca może zapewnić posiłki w lokalu gastronomicznym lub za pomocą bonów żywieniowych. Pracownikowi TPP, który jest w pracy dłużej niż 4 godziny, przysługują bony żywieniowe (nie dostaniesz bonów żywieniowych, jeśli pracujesz 4 godziny). Jeżeli pracownik pracuje dłużej niż 11 godzin, zaleca się dofinansowanie do drugiego gorącego posiłku. Nie jest to jednak obowiązek pracodawcy. Pracownik ma prawo do minimalnego dodatku na posiłki w wysokości 3,83 EUR, co stanowi 75% z 5,10 EUR. Pozostałą część płaci pracownik.

Pielęgnowanie członka rodziny (FFN)

Zasiłek opiekuńczy to świadczenie chorobowe przyznawane z tytułu sprawowania osobistej i pełnej opieki nad chorym dzieckiem, chorym małżonkiem, chorym rodzicem lub chorym rodzicem małżonka. Przewidziana jest również osobista i pełna opieka nad zdrowym dzieckiem do dziesiątego roku życia. Prawo do wynagrodzenia chorobowego trwa maksymalnie przez 10 dni kalendarzowych. Sama potrzeba może trwać dłużej, ale nie dłużej bez wniosku o świadczenie.